ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ-ΑΙΡΕΣΕΙΣ
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Δοξάζω τον εν Τριάδι Ένα Θεό, διά την τιμή την οποία επεφύλαξε στην ελαχιστότητά μου, να συμμετάσχω και πάλι , στη Σύναξη Φίλων Αγίου Όρους Ευβοίας, η οποία διεξάγεται με την ευχή του Μητροπολίτου Χαλκίδος κ. Χρυσοστόμου και αποτελεί πνευματική κυψέλη της τοπικής Εκκλησίας. Επικαλούμαι την Χάρη της προστάτιδός σας «Παναγίας Πορταΐτισσας», ώστε να καταθέσω με το ευτελές δοχείο της ψυχής μου, εκείνα τα οποία άντλησα από την θάλασσα των εμπειριών της Εκκλησίας μας.
Το θέμα της ομιλίας το οποίο μου ανατέθηκε, είναι: «Ορθοδοξία – Αιρέσεις». Καθόλου τυχαία το 1ο σκέλος, τίθεται στον Ενικό αριθμό, εφόσον ΜΙΑ είναι η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ενώ στο 2ο σκέλος: οι αιρέσεις, τοποθετούνται στον πληθυντικό αριθμό, επειδή είναι αναρίθμητες. Υπάρχει μάλιστα, μια Αγιογραφία, η οποία εικονίζει ένα καράβι με την επιγραφή «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ». Έχει προσαράξει στα παράλια της Αθωνικής Χερσονήσου. Στο κέντρο βρίσκεται η Παναγία και περιτριγυρίζεται από αγριεμένα θηρία, στα οποία είναι γραμμένα τα ονόματα παλαιών αιρέσεων, της Νέας Εποχής, και άλλων εχθρών…
Ορθοδοξία= ορθή πίστη (διδασκαλία, δόγματα) και σωστή ζωή. Ορθοδοξία και Εκκλησία είναι ταυτόσημοι όροι. «Εἶναι ὁ Χριστός ὡς σῶμα, ὁ μεθ’ ἡμῶν ὤν καί εἰς τούς αἰῶνας παρατεινόμενος» (Ι. Αυγουστίνος). Μία λοιπόν, Αγία, Καθολική και Αποστολική, Ορθόδοξη Εκκλησία, είναι δοσμένη από τον Αληθινό Θεό, με σκοπό τη Σωτηρία μας. Όπως είναι φυσικό το φως του ήλιου να διαχέει τις ακτίνες του και έτσι απλά να τρυπά και να διαλύει το σκοτάδι, ομοίως και ο Χριστός, ο νοητός Ήλιος της Αγάπης καταλύει την δύναμη των αιρέσεων, «καί πύλαι ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (Ματθ. 16, 18).
Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, αναφωνεί: «Σαράντα χρόνια, εσπούδασα όλες τις πίστες, όλα τα βιβλία… και κατάλαβα πως όλες οι θρησκείες από Ανατολή έως τη Δύση είναι ψεύτικες, μόνο μία πίστη είναι αληθινή, η Ορθοδοξία». Γι αυτό πολεμείται, λοιδορείται, διώκεται μανιωδώς από το ψεύδος των αιρέσεων. Γίνονται ανύσταχτα τεράστιες προσπάθειες για την αλλοίωσή της. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει και ο Όσιος Πορφύριος: «Προσεύχομαι να σας φωτίσει ο Θεός να καταλάβετε, πως δεν υπάρχουν άλλες θρησκείες, παρά μόνο το Ορθόδοξο Πνεύμα. Δεν μπορώ μετά από τόση άσκηση, νηστείες , αγρυπνίες και προσευχές, να δεχθώ από δήθεν αγάπη, ότι όλες οι θρησκείες είναι ίδιες».
Ο αείμνηστος Αυγουστίνος Καντιώτης, κηρύττει: «Πρέπει να χαιρόμαστε που γεννηθήκαμε Ορθόδοξοι, που βαπτιστήκαμε σε κολυμβήθρα και όχι διά ραντισμού όπως γίνεται στους αιρετικούς. Μόνον η Ορθοδοξία παράγει Αγίους, λάμπει από τα αμέτρητα θαύματά τους και τα χαριτόβρυτα Ιερά Λείψανα τους. Είναι ολοζώντανη η πίστη μας, όμως προσέξτε, το να κατορθώσουμε να γίνουμε ουσιαστικά ορθόδοξοι θέλει αγώνα, μοιάζει με σχοινοβασία(= βάδισμα σε τεντωμένο σχοινί). Τους αιρετικούς να τους κλαίτε. Αυτοί πράττουν όπως οι παλαιοί αστυνόμοι, οι οποίοι ανακάτευαν κρέας με δηλητήριο και το έριχναν στις γειτονιές, ώστε να φάνε τα κακόμοιρα τα σκυλιά και τα γατιά, και να θανατωθούν με φρικτούς πόνους. Αυτό πετυχαίνουν οι αιρετικοί με τον προσηλυτισμό τους, στις ψυχές των ακατήχητων χριστιανών, οι οποίοι γίνονται θύματά τους, δηλητηριάζοντας την ορθή πίστη».
Ορθοδοξία= αλήθεια. Τί είναι αλήθεια; Ο ίδιος ο Χριστός, λέγει: «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή» (Ιωάν. 14,6) . «γνώσεσθε τὴν Ἀλήθειαν, καὶ ἡ Ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ιωάν. 8,32). Οφείλουμε να αποκτήσουμε ζωντανή σχέση με το Χριστό. Τα Ιερά Μυστήρια μας βοηθούν να πλησιάσουμε τη Χάρη του Θεού. Με τη μετάνοια ελευθερωνόμαστε από την αμαρτία, με την Θεία Μετάληψη ενωνόμαστε με το Χριστό. Ο Χριστός δεν είναι αφηρημένη ιδέα, φιλοσοφία ή σύστημα, αλλά ένα πρόσωπο με το οποίο συνομιλούμε μέσω της προσευχής. Τόση ήταν η αγάπη Του για εμάς, ώστε έχυσε το Τίμιο Αίμα Του επάνω στο Σταυρό για τη Σωτηρία μας.
Ο Μέγας Βασίλειος χρησιμοποιεί το ανθρώπινο μάτι και το παρομοιάζει με την Ορθοδοξία: «όπως στο ευαίσθητο όργανο του οφθαλμού, εάν πέσει επάνω του ένα σκουπίδι ή μια τρίχα, αμέσως εμποδίζεται και την αποβάλλει, ομοίως και οι αιρέσεις απομακρύνονται αυτόματα από την Ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας».
Στην αντίθετη πλευρά υπάρχει το ψεύδος του διαβόλου, το οποίο υπόσχεται μια εύκολη Θέωση, δίχως κόπο, «ξένην Σταυρού» και Θυσίας. Ψιθυρίζει στα αυτιά μας «ὅτι ᾗ φάγητε ἀπό τοῦ καρποῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί». Όπως ξεγέλασε την Εύα στον Παράδεισο και εκείνη παρέσυρε τον Αδάμ στην ανταρσία κατά του Θεού, σήμερα επιστρατεύει νέες Εύες, τις αιρέσεις επαναλαμβάνοντας το δέλεαρ «ἔσεσθε ὡς θεοί». Ο άνθρωπος, μοιάζει με έναν αετό, ο οποίος διψασμένος κατεβαίνει από τη βουνοκορυφή σε μια δροσερή πηγή, όμως καθώς ανεβαίνει πάλι ψηλά στη φωλιά του, ξαφνικά γκρεμίζεται στα βράχια και ξεψυχάει. Τι συνέβη; Ένα φαρμακερό φίδι, πρόλαβε και τυλίχτηκε στα πελώρια φτερά του και τον τσίμπησε, προκαλώντας το θάνατο. «Όφις αχέκακος» είναι ο διάβολος, αετός είναι ο άνθρωπος και φαρμακερή είναι η προτροπή της αιρέσεως, ενώ η Ορθοδοξία μοιάζει με κρυστάλλινη, δροσερή πηγή.
Ιστορική αναδρομή, περίληψη των αιρέσεων.
Ο διάβολος, μετά την Σταύρωση και την Ανάσταση του Χριστού, εξαπέλυσε βίαιο πόλεμο και διωγμούς σε όσους ομολογούσαν την πίστη τους. Παρατηρώντας όμως επί τρεις αιώνες, πως η Εκκλησία ντύθηκε τα αίματα των αθλοφόρων μαρτύρων ως «πορφύραν και βύσσον», και επειδή δεν κατάφερε να κάμψει το φρόνημα των χριστιανών, αλλά μάλλον καταγέλαστος γινόταν ακόμα και από ανήμπορους γέροντες, μικρά παιδιά και παρθένες, που ρίχνονταν στα βασανιστήρια, στις φωτιές και στους αποκεφαλισμούς με θάρρος και χαρά, αποκτώντας «τον αμαράντινον της δόξης στέφανον, την Αιώνιον Ζωήν». Με αφορμή την ήττα του, έσπειρε ο διάβολος την νύχτα των αιρέσεων, όπως περιγράφει προφητικά ο Ιησούς Χριστός στην παραβολή των Ζιζανίων, οι αιρετικοί μοιάζουν με αγριόχορτα.
Η Βασιλεία των Ουρανών μοιάζει με άνθρωπο που πήρε εκλεκτό σπόρο και τον έσπειρε στο χωράφι του. Αλλά ενώ αυτός κοιμόταν, ήρθε ο εχθρός του κι έσπειρε στο χωράφι σπόρο από ζιζάνια, δηλαδή αγριόχορτα. Όταν ήρθε ο καιρός, ο καλός σπόρος βλάστησε. Βλάστησαν όμως και τα ζιζάνια. Τότε οι δούλοι του ανθρώπου αυτού ήρθαν και τον ρώτησαν: «Κύριε, θέλεις να ξεριζώσουμε τα ζιζάνια;» κι εκείνος απάντησε: «Όχι, γιατί υπάρχει φόβος, καθώς θα ξεριζώνετε τα ζιζάνια, να ξεριζώσετε και στάχυα, αφού είναι κοντά-κοντά φυτρωμένα. Αφήστε τα να μεγαλώσουν μαζί κι όταν έρθει η ώρα του θερισμού θα στείλω θεριστές να τα ξεχωρίσουν. Πρώτα θα μαζέψουν τα ζιζάνια, θα τα κάνουν δεμάτια και θα τα ρίξουν στη φωτιά να καούν, ενώ το σιτάρι θα το μαζέψουν και θα το συγκεντρώσουν στις αποθήκες μας».
Ανάμεσα στους χριστιανούς που δεν προσέχουν ο διάβολος σπείρει λογισμούς κακοδοξίας. Με περισσή τέχνη και μαεστρία, δεν λέει να μην πιστεύουμε στο Χριστό. Προτείνει κάτι πιο ύπουλο: – ναι, θα πιστεύετε πως υπάρχει Χριστός, αλλά και ότι υπήρχε καιρός που δεν υπήρχε,(κτίσμα ο Χριστός, όπως κήρυττε ο Άρειος). Μια άλλη εκδοχή πιο πονηρή ήταν: – ναι θα πιστεύετε στο Χριστό μόνο ως Θεό, την μια φύση του (τη Σάρκωση του Λόγου την θεωρούσαν «κατά φαντασίαν» εμφάνιση του Χριστού, χωρίς ιδιότητες ανθρώπινης φύσης, όπως δίδασκαν οι Δοκήτες). Ο Άγιος Ιγνάτιος παροτρύνει «μόνη τῆ Χριστιανικῆ τροφῆ χρῆσθαι, ἀλλοτρίας δέ βοτάνης ἀπέχεσθαι, ἥτις ἐστὶν αἵρεσις», να προσέχουμε την πλάνη και τις ξένες με την Ιερά Παράδοση μας, διδασκαλίες. Ο Ιησούς Χριστός δεν ήταν «σαρκοφόρος», γεννήθηκε αληθινά, ως τέλειος άνθρωπος πλην της αμαρτίας, δηλαδή αισθανόταν κόπο, πείνα, δίψα και πόνο επάνω στον σταυρό και τέλος Αναστήθηκε το Σώμα του και Αναλήφθηκε στους Ουρανούς, εν σώματι. Ήταν οι δύο φύσεις, θεία και ανθρώπινη, ασυγχύτως Ενωμένες στο πρόσωπο Του Χριστού.
Οι αιρετικοί προσπάθησαν να αλλοιώσουν την πίστη και στο γ΄ πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, το Άγιο Πνεύμα. Δίδασκαν πως ήταν κατώτερο από τον Πατέρα και τον Υιό (Πνευματομάχοι, με αρχηγό τον Μακεδόνιο). Μετέπειτα και οι Ρωμαιοκαθολικοί με το filioque= και εκ του Υιού εκπόρευση Αγίου Πνεύματος, δημιούργησαν σχίσμα στην Εκκλησία, εφόσον η θέση αυτή υποβιβάζει το Άγιο Πνεύμα. Επίσης υπήρξε και η εκ δεξιών κακόδοξη άποψη των αιρετικών περί Αγίου Πνεύματος, των Πεντηκοστιανών. Παρουσίαζαν τα χαρίσματα που δόθηκαν στους Αποστόλους με κυριότερο αυτό της γλωσσολαλιάς (άγνωστες λέξεις και κραυγές) ως συμπτώματα και απόδειξη, πως εκχύθηκε η Χάρις του Θεού, το Άγιο Πνεύμα επάνω στην «Εκκλησία» τους. Το ίδιο πνεύμα λένε, πως κάθε Κυριακή πραγματοποιεί στις συνάξεις τους θαύματα (μάλλον ως αποτέλεσμα απάτης ή αυθυποβολής). Π.χ. σε μια πλατεία στη Ρουμανία, είχαν διοργανώσει μια παράσταση θαυμάτων, κατά την οποία τελούσαν θεραπείες ακόμα και παράλυτων. Ώσπου κάποιος φοιτητής θεολόγος σκέφτηκε να τους ξεσκεπάσει με ένα τέχνασμα. Τηλεφώνησε ειδοποιώντας ότι κάτω από τις εξέδρες των παστόρων, είχε τοποθετηθεί βόμβα. Σε λίγη ώρα οι δήθεν παράλυτοι και κουτσοί, πήραν στα χέρια τους τα αναπηρικά καρότσια και εξαφανίστηκαν αποκαλύπτοντας της πλεκτάνη τους.
Η Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία μας, οριοθετεί την πίστη μας και απαντά μέσω των ιερών κανόνων, τους οποίους θέσπισαν οι Θεοφόροι πατέρες στις Οικουμενικές Συνόδους. Εκείνοι, ως διάδοχοι των Αποστόλων, συνέθεσαν ένα σύνταγμα «νόμων», εμπνεόμενοι από το Άγιο Πνεύμα. Καταδίκασαν τις κακοδοξίες και τους αιρεσιάρχες, σε περίπτωση αμετανοησίας. Π.χ. τα 12 άρθρα του Συμβόλου της Πίστεως καταδεικνύουν τις θέσεις και αποφάσεις των Πατέρων μας, οι οποίοι διευκρινίζουν «βραχύ τῷ ῥήματι» τις Ευαγγελικές Αλήθειες και τα δόγματα της Αληθούς Πίστεώς μας, στον εν Τριάδι, έναν Θεόν, στην Υπεραγία Θεοτόκο (όχι ως χριστοτόκο, όπως υποστήριζε ο Νεστόριος). Δημιούργησαν τον Κανόνα της Αγίας Γραφής (Π.Δ. – Κ.Δ.), ξεχωρίζοντας τα ψευδοευαγγέλια καθώς και τα δευτερεύοντα για την σωτηρία μας διδάγματα, τα οποία όμως παραμένουν ζωντανά μέσα στην Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας.
Νεοφανείς αιρέσεις
Δυστυχώς, το θέμα μας αναγκάζει να ψηλαφίσουμε την σαπρότητα και δυσοσμία της «διδασκαλίας του όφεως», δηλαδή των αιρέσεων. Στην πατρίδα μας έχουν καταγραφεί 400 ομολογίες σε κατάλογο Γραφείου επί των αιρέσεων, της Ιεράς Συνόδου Εκκλησίας της Ελλάδος, , οι οποίες δραστηριοποιούνται σε κάθε πόλη και χωριό, τα τελευταία 30 χρόνια. Σύμφωνα με στοιχεία προκύπτει, ότι οι αιρέσεις προέρχονται από την Αμερική και την Ευρώπη και μεταξύ τους είναι διηρημένες σε 23.000 παραφυάδες, (σέκτες= θρησκευτικές ομάδες).
Οι σύγχρονες αιρέσεις, επιστρατεύουν τις μεθόδους και τα προστάγματα της παγκοσμιοποίησης. Θα μπορούσαμε να τις κατατάξουμε σε δύο κατηγορίες: α) τις χριστολογικές (προτεστάντες, ευαγγελιστές, Μ.τ.Ι. κ.ά.) και β) της «Νέας Εποχής» αιρέσεις αναμεμιγμένες με την θεοσοφία, τον αποκρυφισμό και τις Ανατολίτικες θρησκείες ( π.χ. Βουδισμός, Ινδουισμός, κ.α.). Δίκαια έχουν προσδιοριστεί ως καταστροφικές, εφόσον οι οπαδοί τους συχνά γίνονται άβουλα θύματα των αρχηγών τους, αποκομίζοντας ολέθριες συνέπειες για την κοινωνική ζωή (απομάκρυνση από οικογένεια), χάνονται περιουσιακά στοιχεία, κινδυνεύει η υγεία και η ηθική υπόσταση των ανθρώπων (κακοποιήσεις, ναρκωτικά κ.ά.), ακόμα και ομαδικές αυτοκτονίες έχουν καταγραφεί ως ένδειξη απόλυτης υποταγής των οπαδών στον ηγέτη σέκτας.
Μέσα – μέθοδοι αιρέσεων
1. Ο πανούργος διάβολος, όπως προαναφέραμε πολεμά με τέχνη για να ξεγελάσει τον ταλαίπωρο «σύγχρονο» άνθρωπο. Ένα αποτελεσματικό όπλο του είναι ο «χάρτινος δούρειος ίππος», δηλαδή το Ιερό Ευαγγέλιο. Αυτό το Σωτήριο όπλο των χριστιανών, το χρησιμοποιεί ώστε να ξεγελάσει τους ανυποψίαστους πιστούς. Π.χ. ένα ακονισμένο μαχαίρι, εάν το κρατήσει στα χέρια του ένα παιδί, πολύ πιθανό να τραυματιστεί. Έτσι συμβαίνει με τις αιρέσεις των Μ.τ.Ι., Ευαγγελιστών κ.ά., οι οποίοι άλλοτε παραποιούν τα λόγια της Αγίας Γραφής, αλλάζοντας το νόημα και τις λέξεις και άλλοτε παρερμηνεύουν τον λόγο του Θεού, εφόσον δεν χρησιμοποιούν τα «πνευματικά γυαλιά» των Αγίων Πατέρων και της Ιεράς Παραδόσεως. Γι αυτόν το λόγο φυσικό είναι να παρεκκλίνουν της αληθείας. Οι αιρετικοί εκτυπώνουν δικά τους βιβλία, δημιουργώντας μια νέα παράδοση, χτυπούν τις πόρτες των χριστιανών και τα προσφέρουν, διαπράττοντας προσηλυτισμό.
2. Ένα εξίσου δόλιο μέσο των αιρετικών, είναι η εμμονή στην Εσχατολογία, στην τρομοκρατία της «Συντέλειας του κόσμου». Π.χ. οι Μ.τ.Ι. προφητεύουν στα περιοδικά που εκδίδουν, ότι σε συγκεκριμένες ημερομηνίες θα πραγματοποιηθεί η 2α Παρουσία. Με αποτέλεσμα πολλοί οπαδοί τους, να μεταφέρουν τα περιουσιακά στοιχεία στην οργάνωση τους, η οποία εδρεύει στο Μπρούκλιν των Η.Π.Α. Επίσης εξαιτίας αυτού του εκφοβισμού πολλοί αυτοκτόνησαν. Όμως οι προφητείες τους, τα έτη 1920, 1935, 1975 κ.ά. «περί του τέλους του κόσμου» διαψεύστηκαν, χάνοντας χιλιάδες «δούλους» από την πλάνη τους.
3. Οι νεοφανείς αιρέσεις, συνήθως υπόσχονται ότι θα απαντήσουν και θα λύσουν όλα τα προβλήματα, τις ανάγκες και αναζητήσεις που απασχολούν τον άνθρωπο. Γι αυτό το λόγο χρησιμοποιούν την κοσμική σοφία, αναμιγνύοντας άλλοτε την πίστη με τον αποκρυφισμό (θεοσοφία), άλλοτε την πίστη με την γυμναστική (yoga), την πίστη με την ιατρική (εναλλακτικές θεραπείες, ΑΝ.ΘΕ.Μ.), την πίστη με την επιστήμη (σαϊεντολογία), την πίστη με την μουσική (Πεντηκοστιανοί), την πίστη με την υπαρξιακή αναζήτηση για την κατάσταση ψυχής στην άλλη ζωή (μετενσάρκωση, μετεμψύχωση). Με αυτά τα ενδύματα οι προβατόσχημοι λύκοι, υποδύονται τους σωτήρες, με σκοπό να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του σύγχρονου κόσμου (με το αζημίωτο), προκαλώντας ανεπανόρθωτες βλάβες στις ψυχές και τα σώματα των θυμάτων.
4. Ανάμεσα στα πολλά άλλα αθέμιτα βλαπτικά μέσα τα οποία χρησιμοποιούν οι αιρετικοί για να προσελκύσουν ανυποψίαστους ανθρώπους στην πλάνη τους, είναι και η τεχνολογία: το διαδίκτυο, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση κ.ά. Ένας βομβαρδισμός από sites, emails, εκπομπές ραδιοφωνικές.
Περατώνοντας την ταπεινή αυτή ομιλία, θα σας μεταφέρω το παράδειγμα που χρησιμοποίησε ένας επίσκοπος σε μια συνομιλία του με έναν αιρετικό. Η απορία του αιρετικού ήταν, αν έχει αξία η συμβολή της Ορθοδοξίας στον κόσμο και η απάντηση ήταν αποστομωτική: «-Εάν συσχετίσουμε τον κόσμο με έναν όμορφο ζωγραφικό πίνακα, ο οποίος κρέμεται στον τοίχο ενός σαλονιού, τότε η ορθοδοξία μοιάζει με το καρφί που συγκρατεί αυτόν τον πίνακα. Όταν όμως κάποιος αφαιρέσει το καρφί, αμέσως ο πίνακας θα σωριαστεί στο έδαφος και θα γίνει κομμάτια.»
Ας έχουμε αδελφοί μου, την πάσα ελπίδα μας στηριγμένη στην φίλη μας Ορθοδοξία, να μην διαψεύσουμε τα πατροπαράδοτα σεβάσματα με τα οποία γεννηθήκαμε, ζήσαμε και θα κοιμηθούμε, όπως παραγγέλλει ο Ιωσήφ ο Βρυένιος, στην ομολογιακή δέσμευσή του και εάν καλέσει ο καιρός χίλιες φορές και θάνατο να υπομείνουμε.
Ορμώμενος εγώ ο ελάχιστος από την Ερέτρια, στην οποία βρίσκεται η Ενορία της Παναγίας Παραβουνιώτισσας, εύχομαι ολόψυχα η πλούσια Χάρη της, να σας σκεπάζει όλους, παρέχοντας στους οικείους σας, την υγεία και την πνευματική προκοπή.
Καλό Παράδεισο, αδελφοί μου.