Η ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ

 – Γέροντα, την υπερηφάνεια συνήθως την καταλαβαίνω εκ των υστέρων, όταν πέσω.

– Σκοπός είναι να την καταλάβεις , πριν πέσεις. Όταν σου λέει κάποιος ότι έκανες κάτι καλό, να μην αισθάνεσαι ικανοποίηση. Μα μην πιάνει , να μην κολλάει επάνω σου ο έπαινος.

– Τι θα με βοηθούσε σε αυτό ;

– Το να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Αν ο άνθρωπος γνωρίσει τον εαυτό του , τελείωσε. Οι έπαινοι μετά είναι ξένα σώματα. Δεν κολλάνε επάνω του. Όταν λ.χ. ένας ξέρει ότι είναι γύφτος, δεν μπορεί να του κολλήσει ο λογισμός ότι είναι βασιλιάς. Κι εσύ, αν νομίζεις ότι είσαι πριγκίπισσα, θα είσαι λειψή.

– Αν είμαι εκ των προτέρων έτοιμη να μην δέχομαι τον έπαινο, αυτό δεν θα με βοηθούσε;

– Αυτό φυσικά πρέπει να γίνεται, αλλά άλλοτε θα είσαι έτοιμη και άλλοτε όχι. Σκοπός είναι να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Αν δεν γνωρίσει κανείς τον παλαιό του άνθρωπο, δεν ταπεινώνεται και δεν μπορεί να γίνει η πνευματική διάσπαση του ατόμου του , για να μπει στην πνευματική τροχιά , και παραμένει στην κοσμική τροχιά.

– Μπορεί , Γέροντα, να γνωρίζω τον εαυτό μου λανθασμένα;

– Μα δεν μιλάμε για λανθασμένη κατάσταση. Αυτός που γνωρίζει σωστά τον εαυτό του έχει ταπείνωση. Και όταν ο άνθρωπος ταπεινωθεί, θα έρθει οπωσδήποτε η Χάρις του Θεού. Αυτός που κάνει την εργασία που χρειάζεται , για να γνωρίσει τον εαυτό του, μοιάζει με αυτόν που σκάβει βαθιά και βρίσκει μέταλλα στο βάθος της γης. Όσο βαθύτερα προχωράει στην γνώση του εαυτού του , τόσο χαμηλότερα βλέπει τον εαυτό του και ταπεινώνεται , αλλά το χέρι του Θεού τον ανεβάζει συνέχεια. Και όταν πια γνωρίσει τον εαυτό του , η ταπείνωση του γίνεται κατάσταση και την Χάρη του Θεού την πιάνει το « ενοικιοστάσιο », οπότε δεν κινδυνεύει από την υπερηφάνεια. Ενώ αυτός που δεν κάνει αυτήν την εργασία, καλύπτει συνέχεια τα σκουπίδια του, μεγαλώνει την κορυφή του, κάθεται για λίγο ψηλά με την υπερηφάνεια του και τελικά σωριάζεται.

Να γνωρίσουμε την αρρώστια μας

– Γέροντα, συχνά βλέπω τα ελαττώματα των άλλων και τους κρίνω.

– Την αρρώστια την δική σου την ξέρεις;

– Όχι.

– Γι’ αυτό ξέρεις την αρρώστια των άλλων. Αν ήξερες την δική σου αρρώστια ,δεν θα ήξερες την αρρώστια των άλλων. Δεν λέω να μη συμμετέχεις στον πόνο τους , αλλά να μην ασχολείσαι με τα σφάλματά τους. Αν ο άνθρωπος δεν ασχολείται με τον εαυτό του, ο πειρασμός θα του ανοίξει δουλειά να ασχολείται με τους άλλους. Αν όμως κάνει δουλειά στον εαυτό του, τότες γνωρίζει τον εαυτό του, γνωρίζει και τον άλλον. Διαφορετικά, με τα λανθασμένα συμπεράσματα που βγάζει από τον εαυτό του κρίνει λανθασμένα και τους άλλους.

– Γέροντα, τι βοηθάει περισσότερο να διορθωθεί κανείς;

– Κατ’ αρχάς η θέληση. Η θέληση είναι κατά κάποιον τρόπο το καλό ξεκίνημα. Ύστερα, πρέπει να καταλάβει κανείς ότι είναι άρρωστος και να αρχίσει η ανάλογη αντιβίωση. Γιατί, αν είναι άρρωστος και κρύβει την αρρώστια του, κάποτε θα σωριασθεί κάτω απότομα, χωρίς να το καταλάβει, και δεν θα μπορεί να βοηθηθεί ιατρικά. Π.χ. κάποιος ξέρει ότι είναι προφυματικός ,γι’ αυτό έχει ανορεξία. Του λένε: «γιατί δεν τρως;». «Ε, λέει, δεν μ’ αρέσει αυτό το φαγητό»! Μετά έχει κομμάρες και δεν μπορεί να περπατήσει καλά. «Γιατί περπατάς έτσι;», τον ρωτάνε. «Α, μ’ αρέσει ,λέει, να πηγαίνω σιγά-σιγά∙ τι; Να τρέχω σαν παλαβός;». Δεν λέει ότι έχει κομμάρες και δεν μπορεί να περπατήσει. Μετά έχει βήχα. «Γιατί βήχεις;», του λένε. «Ε, από αλλεργία», λέει! Δεν λέει ότι οι πνεύμονες μέσα είναι χάλια. Εν τω μεταξύ βγάζει και κανένα πύελο αιματηρό. «Τι είναι αυτό;», τον ρωτάνε. «Ε, λέει, ερεθίστηκε ο λάρυγγας»!

– Και όλα αυτά, Γέροντα, επειδή δεν θέλει να φανερώσει την φυματίωση;

– Ναι, επειδή την καλύπτει-την καλύπτει και μετά παθαίνει καλπάζουσα φυματίωση. Σπάζει ο πνεύμονας, γεμίζουν οι λεκάνες αίμα, πέφτει κάτω, και τελικά αποκαλύπτεται η αρρώστια του, αλλά και δύσκολα βοηθιέται. Ενώ, αν παραδεχθεί ότι τα δέκατα που παρουσιάζει είναι από την φυματίωση και δεχθεί την ανάλογη θεραπεία, γίνεται πιο υγιής από τον υγιή. Θέλω να πω, και στην πνευματική ζωή, όποιος δικαιολογεί τα πάθη του, δέχεται τελικά δαιμονική επίδραση και δεν μπορεί να κρυφτεί. Ξέρεις τι είναι να δεχθεί ο άνθρωπος δαιμονική επίδραση; Αγριεύει, γίνεται θηρίο, αντιδρά, μιλά άσχημα, με αναίδεια και δεν δέχεται από κανέναν βοήθεια. Γι’ αυτό όλη η βάση είναι να γνωρίσει πρώτα κανείς την πάθηση που έχει και να χαίρεται που την γνώρισε. Από ‘κει και πέρα πρέπει να δεχθεί την θεραπεία, τα ανάλογα φάρμακα , και να αισθάνεται και ευγνωμοσύνη προς το γιατρό – τον Πνευματικό ή τον Γέροντά του- όχι να αντιδράει. Να, ο άλλος κρεμά το χέρι του , για να του κάνουν μετάγγιση ∙ τον τρυπούν, πονάει, αλλά το δέχεται, γιατί αυτό θα τον βοηθήσει. Ή μια εγχείριση πόση ταλαιπωρία έχει! Αλλά δέχεται ο άνθρωπος να την κάνει, για να γίνει καλά.

– Όταν, Γέροντα, ξέρω λ.χ. ότι μια αυστηρή παρατήρηση θα με βοηθήσει, γιατί δεν την δέχομαι ευχάριστα;

– Κοίταξε, μπορεί να μην την δέχεσαι ευχάριστα, αλλά τουλάχιστον καταλαβαίνεις ότι αυτό δεν είναι σωστό;

– Ναι, το καταλαβαίνω.

– Ε, αν το καταλαβαίνεις κάτι είναι κι αυτό. Βλέπεις, ο άρρωστος παίρνει ένα χάπι που είναι φαρμάκι πικρό, αλλά το δέχεται καλύτερα από την καραμέλα, γιατί καταλαβαίνει ότι θα τον ωφελήσει. Αν δεν δέχεται το πικρό φάρμακο, δεν θεραπεύεται. Πρέπει να γνωρίσει κανείς την αδυναμία του , να δεχθεί τα φάρμακα, για να τον δυναμώσει ο Θεός.

«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ΄ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ»